Een spiritual uit 1873 gezongen door het Golden Gate Quartet was een van de grammofoonplaten die mijn vader gekocht had bij zijn eerste Gründig radio-grammofoonplaten-wisselaar, een verre voorloper van een IPod.Dat oude evangelie was goed genoeg voor "my dear father", "my dear mother", "Paul and Silas", en voor iedereen die je swingend in dat lied kon noemen.

Maar wat is dat "old time religion" precies? Het liedje gaf daarover geen uitleg, behalve dat het goed was. Voor iedereen! Goed nieuws, dus.
Bij "old time" moest ik direct denken aan enkele kerkvaders uit het vroege christendom, die aan dat old time religion woorden van deze strekking gaven:

God werd vleesgeworden mens, zodat de mens goddelijk zou mogen worden, zonder ooit God te worden.

(http://en.wikipedia.org/wiki/Divinization_%28Christian%29)

jezelf redden

We mogen steeds meer op God gaan lijken - zoals we oorspronkelijk ook naar zijn beeld geschapen zijn. Dit is een proces. Een langzaam proces van heiliging, openbaring en transformatie. Helaas vertalen wij dit maar al te snel naar 7 of 12 stappen die als het ware op een "to do lijstje" komen te staan en van ons geloof een zelfredzaamheidplan maken. Grip krijgen op dit proces staat gelijk aan "jezelf redden via wetten en geboden". Het is het eeuwenoude antwoord op de menselijke vraag: "wat moet ik doen, om..." De enige en logische vraag wanneer je bij de mens begint.

liefde

Maar begin je bij God dan begin je bij Liefde en Liefde roept op tot relatie. Een relatie met aan de ene kant een God, die Liefde is, en iedereen voor altijd liefheeft en aan de andere kant de mens die een vrije wil heeft, naar Gods eigen beeld. Zo'n relatie heeft gevolgen en roept een gezonde spanning op.
De gevolgen zijn, dat wij uiteindelijk onze eigen hemel of onze eigen hel maken door die relatie aan te gaan of die relatie af te wijzen. Daarmee is redding in de kern veel meer een relationele, dan een juridische zaak. God wil een relatie en heeft de juridische problemen, die zo'n relatie in de weg staan, al opgelost. Eens en voor altijd - er staan geen juridische blokkades.
De spanning zit in het aangaan van die relatie, niet in de vrijspraak. Want je stapt als onvolmaakt mens met al je tekortkomingen in een relationeel proces met een volmaakte God op basis van zijn onvoorwaardelijke liefde. Dat maakt die relatie therapeutisch en mystiek. Het richt zich op identiteit, karakter en jezelf geven aan je medemens. En niet op gehoorzaamheid en gedrag, want dat zijn de logische vruchten vanuit die relatie en geen voorwaarden ervoor.
Essentieel in zo'n relatie is God te leren kennen, zoals Jezus Hem geopenbaard heeft: als Vader.

zichtbaarheid

In ons leven hier op aarde wordt die relatie manifest op verschillende manieren: Allereerst door het beoefenen van Gods aanwezigheid - tijd met Hem doorbrengen, zoals iedere relatie dat vraagt, of je dat nu gebed, meditatie of stilte noemt. Soms meer, soms minder. Soms intenser, soms oppervlakkiger. Daar groeit onze identiteit. Zonder contact geen relatie.
Een tweede manier waarop die relatie manifest wordt, is door God de Vader te betrekken in alle aspecten van ons leven. Niets doen, tenzij je het de Vader ziet doen, gaf onze leermeester, Jezus, als voorbeeld. Dat is het proces van groeien in je karakter. Geen groei zonder test.
Ten derde wordt onze relatie manifest in daden van opoffering aan onze medemens - niet onze medegelovige, maar onze buurman of buurvrouw, de weduwen, wezen, vluchtelingen en vreemdelingen in ons land. Dat is immers waar het evangelie over gaat? Over Jezus, hoe Hij zich heeft opgeofferd door tot ons te komen? Af te dalen naar de ander om tot relatie te komen?
Dat is voor mij "the old time religion"!