Paulus schrijft in zijn brief aan de Romeinen over dat omgaan met lijden. In de volle erkenning van de werkelijkheid van het lijden zegt hij dat wij “in dit alles meer dan overwinnaars zijn”. Geen slachtoffers dus, maar ook geen overwinnaars! Maar meer dan overwinnaars.

Rouwen

In het lijden kun je kiezen om slachtoffer te zijn. De focus op al het leed te leggen, schuldigen te zoeken of oorzaken aan te wijzen en de onrechtvaardigheid aan te wijzen. Mag dat dan niet? Zeker wel! Bij lijden hoort rouwen, tijd en aandacht geven aan de pijn, het verdriet en het gemis. In de Bijbel staan niet voor niets Klaagliederen. Rouwen hoort erbij; is zelfs een must. Maar je kunt er ook in blijven; niet meer uit je rouw komen. Dan wordt je “de slachtoffer-addict” Je wordt als het ware verslaafd aan je verdriet. Het enige wat nog in je leven telt is je verdriet. In het lijden is het goed om te rouwen, daar lang de tijd voor te nemen, maar ook om het een keer af te sluiten.

Strijd

In het lijden kun je ook kiezen voor overwinnaar zijn. De focus op genezing of een ingrijpen van God leggen. Moedig de strijd aangaan met vasten, voorbede en proclamatie van de overwinning, die er is in onze Here Jezus Christus. Is dat dan fout? Zeker niet! Bij lijden hoort strijd. Het leven oppakken, gaan voor het beste, vol vertrouwen in geloof. Maar ook daar kun je in blijven. Zo ver gaan in je geloofsvertrouwen dat je de werkelijkheid uit het oog verliest. Dan loop je ook in het overwinnaars leven het risico de focus zo eenzijdig te maken dat je de werkelijkheid gaat ontkennen onder het mom van geloof.

Balans

Moet je dan een juiste balans zoeken? Ik weet niet of dat mogelijk is. Voor zover ik er over mee kan praten lijken de slachtoffer en de overwinnaar beiden in mijn leven te bestaan. De ene dag ben ik het slachtoffer, de andere dag de overwinnaar. En dat is niet in conflict met elkaar want ze zijn beiden waar. En beiden zijn onderdeel van je leven in het lijden. Het lijken wel de twee benen waarop je loopt: dan weer een stap vooruit in je verdriet, dan weer een stap vooruit in je hoop of geloof.

Hoop

Als Paulus instrukties geeft over het omgaan met het lijden – en hij heeft zelf heel wat meegemaakt - dan vertelt hij eerst zijn overtuiging: “Want ik ben er zeker van, dat het lijden van de tegenwoordige tijd niet opweegt tegen de heerlijkheid, die over ons geopenbaard zal worden” Hij geeft het lijden eerst een plaats. Hoe erg het lijden ook kan zijn er is een heerlijkheid die daar boven uit stijgt. Daarom mag je slachtoffer zijn met hoop of geloof. Daarom mag je overwinnaar zijn, die het onderspit delft. Er komt namelijk iets mooiers.
Maar hoe pak je dat? Ik zie hier en nu niet zo veel van die heerlijkheid straks. Ik geloof het wel, maar het vertroost mij niet in die mate dat de storm gaat liggen en de rust terugkomt. Daarvoor heb ik troost nodig in mijn slachtoffer zijn en bemoediging in mijn geloof. En daarover zegt Paulus, dat wij beiden kunnen vinden in de gemeenschap van de Vader.

Hij is het die met ons verdriet mee bidt.
Hij is het die ons aanmoedigt de moed niet op te geven.
Hij is het die ons hart doorzoekt.

Dus naast de werkelijkheid van het slachtoffer zijn en overwinnaar zijn bestaat iets wat boven die twee uitsteekt. Dat is de gemeenschap door de heilige Geest. Die hoef je niet te zoeken, of voor de dag te toveren. Die is er. Meestal in uiterste stilte. In je verdriet en in je hoop weten dat Vader, Zoon en Geest je nooit zullen begeven, noch zullen verlaten. En met die belofte dus midden in jouw lijden aanwezig zijn. Die gemeenschap mag je koesteren, wetende dat niets jou kan scheiden van de liefde van God. Dat is geen slachtoffer zijn. Het is ook geen overwinnaar zijn. Het is meer dan overwinnaar zijn.

En keer op keer wanneer het mij ontbreekt aan die zekerheid mogen we de Geest uitnodigen als een vriend, omdat Hij voor ons pleit met de woorden die wij niet kunnen uitspreken. En Hij geeft een rust die alle verstand te boven gaat.

Romeinen 8:8-38

Op 6 maart een interview hierover in "Ik zou wel eens willen weten"

Zie ook op EO-Geloven